29 HƏFTƏ HAMİLƏLİK: KÖRPƏNİN İNKİŞAFI, ÜMUMİ SİMPTOMLAR VƏ YANI ÜSTƏ YATMAQ
Körpəniz başdan büzdümə qədər təxminən 33 sm və qabaq ölçüsündədir.
Bu həftə körpənizin inkişafı
Bu həftə körpənizin inkişafında bir sıra mühüm dəyişikliklər baş verir.
Lanugo Tükləri: Hamiləliyin 20-ci həftəsindən etibarən körpələrin bədənini örtən lanugo tükləri, bu həftə ərzində azalmağa başlayır. Bu tüklər, fetal inkişafın erkən mərhələlərində istilik izolyasiyası və dərinin qorunması üçün rol oynayır. Doğuşdan sonra, lanugo tükləri adətən tamamilə yox olur, lakin bəzi hallarda doğulmuş körpələrdə hələ də qısa müddətə görünə bilər.
Verniks Kazeoza: Körpəniz hələ də dərisini örtən verniks ilə örtülüdür. Bu yapışqan, ağ maddə, körpənin dərisini suya qarşı qoruyur, həmçinin doğum zamanı infeksiyalardan mühafizə edir. Verniks, döl inkişafının son mərhələlərində yağ və ölü dərilərin birləşməsindən yaranır. Doğulduqdan sonra, verniks bir neçə gün ərzində körpənin dərisində qala bilər və bu da körpənin qorumasını təmin edir.
29-cu həftədə hamiləliyin əlamətləri
Mədə Yanması
Bu mərhələdə körpəniz və uşaqlığınızın böyüməsi mədəyə təzyiqi artırır, bu da mədə yanmasına səbəb ola bilər. Normalda qidanın həzmində iştirak edən mədə turşuları mədədən yuxarıya və boğaza doğru geri axmağa başlayır.
Tövsiyələr:
– Az və tez-tez yemək: Həddindən artıq yeməkdən qaçınmaq, mədə təzyiqini azaltmağa kömək edə bilər.
– Kofeini kəsin: Kafein, mədə yanmasını pisləşdirə bilər.
– Yağlı və ədviyyatlı qidalardan qaçın: Bu cür qidalar da mədə yanmasını artırır.
Əgər bu tövsiyələr kömək etmirsə, həkiminiz sizin üçün hamiləlik zamanı uyğun olan müalicə təyin edə bilər.
Damarların varikozu
Varikoz damarları, şişmiş və burulmuş görünüşlü damarlar olub, ən çox ayaqlarda meydana gəlir. Bu damarlar mavi və ya tünd bənövşəyi rəngdə ola bilər. Onlar narahatlıq yarada bilər, lakin ciddi sağlamlıq problemi hesab edilmir və ümumiyyətlə müalicə tələb etmir. Hər hansı bir ağrı, narahatlıq və ya qıcıqlanma hiss etdiyinizdə həkiminizlə danışmağı unutmayın.
Həmçinin, bəzi qadınlarda vagina və ətrafında varikoz damarları meydana gələ bilər. Bu vəziyyət doğum prosesinə təsir etməməlidir, lakin həkiminizə bildirmək vacibdir.
Göbəyin qabarması
Bu dövrdə göbək nahiyənizdə kiçik çıxıntı meydana gələ bilər. Bu, körpənizin böyüməsi ilə əlaqədardır. Doğumdan sonra göbək əvvəlki vəziyyətinə qayıdacaq.
Vaxtından əvvəl doğuş
Vaxtından əvvəl doğuşun baş verə biləcəyini göstərən bəzi əlamətlər vardır. Bu əlamətlərdən hər hansı biri meydana gəldikdə, dərhal xəstəxanaya və ya mama-ginekoloqa müraciət etməlisiniz:
- Müntəzəm sancılar və yığılmalar: Hamiləlik müddətində normadan daha çox və müntəzəm sancılar hiss edirsinizsə, bu, vaxtından əvvəl doğuşun əlaməti ola bilər.
- Vaginal ağrılar və təzyiq hissi: Vaginal bölgədə ağrılar və ya təzyiq hissi yaranırsa, bu da diqqət tələb edən bir vəziyyətdir.
- “Nişan”ın gəlməsi: Hamiləlik zamanı uşaqlıq boynunu tutan selik tıxacının vaginadan xaric olması (nişan) vaxtından əvvəl doğuşun bir əlaməti ola bilər.
- Uşaqlıq yolundan mayenin axması: Bu, dölyanı qişaların cırılması nəticəsində baş verə bilər. Belə bir vəziyyət, hamiləliyin 37-ci həftəsindən əvvəl meydana gəldikdə ciddi narahatlıq yaradır.
- Bel ağrısı: Əvvəlki ağrılara oxşamayan bel ağrısı hiss edirsinizsə, bu da vaxtından əvvəl doğuşun əlaməti ola bilər.
Bu əlamətlərin hər hansı biri ilə qarşılaşdığınızda, vaxt itirmədən tibbi yardım almaq önəmlidir. Sağlamlığınıza diqqət yetirmək və hər hansı bir narahatlıqda həkimlə məsləhətləşmək çox vacibdir.
29-cu həftədə nə etməli:
Yan tərəf üstə yatmağa başlayın
Araşdırmalar, hamiləliyin üçüncü trimestrində arxa üstə yatmanın ölü doğum riskini artırdığını göstərir. Yan tərəf üstə yatmaq, xüsusilə sol tərəf, uşaqlıq və plasentaya qan axınını artıraraq körpənin oksigen təminatını yaxşılaşdırır. Bu mövqenin seçilməsi, həm də mədə-bağırsaq sisteminin işinə müsbət təsir göstərir.
Yavaşlayın, amma təslim olmayın
Hamiləlik dövründə qarının böyüməsi, bədən ağırlığının artması və hormonal dəyişikliklər səbəbindən təngənəfəslik yarana bilər. Hərəkətliliyin qorunması, qan dövranını yaxşılaşdırır və doğuş sonrası bərpa prosesini asanlaşdırır. Fiziki aktivliyin azaldılması, qan dövranının pozulmasına və digər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Doğuş zamanı ağrı kəsici seçimləri
Doğuş zamanı ağrıların aradan qaldırılması üçün müxtəlif metodlar mövcuddur, məsələn, epidural anesteziya, spinal anesteziya və dərman analgeziyası. Hər bir metodun öz müsbət və mənfi cəhətləri vardır. Bu metodların seçimi, hamilə qadının sağlamlıq vəziyyətinə, doğumun tipinə və şəxsi istəklərinə əsaslanır.
Doğuşla bağlı əsəbilik
Hamiləlik irəlilədikcə, doğumla bağlı narahatlıq və əsəbilik hissi yaygındır, xüsusilə ilk dəfə valideyn olanlar üçün. Bu hisslər, doğuş haqqında məlumatsızlıq və fiziki dəyişikliklərdən qaynaqlana bilər. Anlayışlı və dəstəkləyici bir mühitin yaradılması, stressi azaltmağa kömək edə bilər. Həkim və mama ilə açıq ünsiyyət, bu narahatlığın idarə olunmasında əhəmiyyətlidir.
Bu dövrdə, hamiləliklə bağlı yaşadığınız fiziki və emosional dəyişikliklərə diqqət yetirmək vacibdir. Hər hansı suallarınız varsa, mütləq tibb mütəxəssisinə müraciət edin.
