25 HƏFTƏ HAMİLƏLİK: KÖRPƏNİN İNKİŞAFI, MƏDƏ AĞRISI VƏ DOĞUŞUN PLANLAŞDIRILMASI
Körpəniz artıq işığa, toxunuşa və səsə reaksiya verməyə başlayıb. Onların yüksək səsə cavab olaraq tullandığını və ya təpiklədiyini müşahidə edə bilərsiniz.
Bu həftə körpənizin inkişafı
Körpəniz artıq nəfəs alma hərəkətlərini məşq edir. Bəzən hıçqıra da bilər və siz hıçqırığı titrəmə şəklində hiss edə bilərsiniz.
Unutmayın ki, körpə hıçqırıqları körpə hərəkətləri sayılmır. Körpənizin hərəkət etməsi onun sağlam olduğuna işarədir, ona görə də onun normal təpiklərini və hərəkətlərini tanımaq vacibdir.
Körpənizin hərəkətlərindən narahatsınızsa, məsləhət almaq üçün növbəti günə qədər gözləməyin. Əgər körpənizin hərəkətləri yavaşlayıbsa, dayanıbsa və ya dəyişibsə, dərhal ginekoloqa və ya doğum şöbəsinə müraciət edin. Doğum evləri həftənin 7 günü, günün 24 saatı fəaliyyət göstərir.
25-ci həftədə hamiləliyin əlamətləri
Bu dövrdə çəki artımınızın sürətləndiyini hiss edə bilərsiniz, çünki körpəniz böyüdükcə özünüzü daha kök hiss edirsiniz. Narahat olmayın, bu, böyüyən körpəniz, uşaqlığınız, süd vəziləriniz və artan qan həcminin nəticəsidir. Hamiləlik dövründə arıqlamağa çalışmaq körpəyə zərər verə bilər.
Bunun əvəzinə, sağlam və balanslı qidalanmağa diqqət edin. Bu, həm sizin, həm də körpənizin sağlam qalmasına kömək edəcək.
Qarın ağrısı
Qarnınız, böyüyən körpənizi yerləşdirmək üçün daim genişlənir. Uşaqlığın böyüməsi, qarın əzələlərinin və bağlarının uzanması zamanı qarnınızda sancı hiss etmək təbiidir.
Yüngül sancılar ümumiyyətlə narahatlıq yaratmır, amma instinktlərinizi dinləmək vacibdir. Hər hansı bir narahatlığınız varsa, doğum həkiminizlə ilə əlaqə saxlayın. Aşağıdakı simptomlardan hər hansı biri varsa, dərhal həkimə müraciət edin:
– Qanama və ya ləkələnmə;
– Müntəzəm sancılar və ya yığılmalar;
– Sizin üçün qeyri-adi vaginal axıntı;
– Bel ağrısı;
– Sidiyə gedərkən ağrı və ya yanma;
– 30-60 dəqiqə istirahət etdikdən sonra keçməyən şiddətli ağrı.
Diş ətinin qanaması
Hamiləlik hormonları diş ətində ağrı və qanamalara səbəb ola bilər. Bu narahatlığın qarşısını almaq üçün aşağıdakıları sınaya bilərsiniz:
– Diş həkiminin qəbulunda olun;
– Dişlərinizi gündə iki dəfə, 2 dəqiqə fırçalayın;
– Diş həkiminizə peşəkar təmizlik üçün müraciət edin;
– Şəkərli və turşulu içkilərdən və qidalardan (xüsusilə yeməklər arasında) çəkinin.
Bu addımlar diş ətlərinizin sağlamlığını qorumağa kömək edə bilər.
Babasil (hemorroy)
Babasil (hemorroy), düz bağırsağın daxilində və ya ətrafında genişlənmiş qan damarlarından yaranan şişlərdir. Onlar qaşınma və ağrıya səbəb ola bilər, xüsusilə qəbizlik halında daha da pisləşir.
Hamiləlik dövründə babasil tez-tez baş verir. Defekasiya zamanı narahatlığın yaranmasına və bəzən qanamaya səbəb ola bilər.
Meyvə, tərəvəz və kəpəkli çörək kimi liflə zəngin qidalar yeməyə çalışın. Eyni zamanda, bol su içmək də çox önəmlidir.
Əgər sizdə babasilin olduğunu düşünürsünüzsə, kömək edə biləcək müalicələr haqqında ginekoloq və ya terapevt ilə məsləhətləşin. Tibb işçisi ilə məsləhətləşmədən krem və ya dərman istifadə etməyin.
Yuxu problemləri
Yuxu problemləri sizi yorğun və əsəbi hiss etdirə bilər. Bəzi qadınlar, yastıqlarla çarpayılarını dəstəkləyərək yataqda daha rahat olduqlarını düşünür.
28-ci həftədən sonra yanı üstə yatmaq vacibdir, çünki arxa üstə yatmaq ölü doğum riskini artırır. Yan tərəfdə yatmağa çalışın, amma arxa üstə oyandığınız zaman narahat olmayın; sadəcə yana dönün. Bu, daha rahat yuxu üçün sizə kömək edə bilər.
25-ci həftədə nə etməli
Doğumu planlaşdırmağa başlayın
Əgər hələ etməmisinizsə, doğuş haqqında düşünməyə başlamaq üçün yaxşı vaxtdır. Bu, aşağıdakıları əhatə edir:
– Necə doğum etmək istəyirsiniz?
– Doğum etmək istədiyiniz yer haradır?
– Doğum partnyorunuz kim olmalıdır?
Seçimləriniz barədə həkim və ya mama ilə danışın. İstəsəniz, doğum planınız haqqında fikrinizi daha sonra dəyişə bilərsiniz.
Növbəti müayinəniz
Təxminən 25 həftədə növbəti antenatal görüşünüz olacaq. Bu görüşdə:
– Tibb bacısı qan təzyiqinizi yoxlayacaq;
– Zülal və qlükozanı yoxlamaq üçün sidik nümunəsi götürəcək. Bu, preeklampsiya və ya hamiləlik diabetinin əlamətləri olmadığını bilmək üçün rutin aparılır.
– Tibb bacısı qarnınızın çevrəsini ölçəcək.
Bu görüş, həkim və ya mama ilə hər hansı bir sualı müzakirə etmək üçün əla fürsətdir. Unutmayın ki, onlar sizi mühakimə etmək üçün orada deyillər; suallarınız “gülməli” deyil. Lazım olan hər şeyi onlardan soruşa bilərsiniz.
Psixi sağlamlığınız üçün yardım almaq
Hamiləlikdə və ya doğuşdan sonra narahatlıq və depressiya yaşamaq təbiidir. Ancaq əhvalınızın pis olduğu günlər yaxşı olduğu günlərdən çoxdursa və vəziyyətinizi idarə edə bilmirsinizsə, kömək istəmək vacidir.