AFS Nədir?
Antifosfolipid sindrom (AFS) — immun sisteminin pozulması nəticəsində orqanizmin antifosfolipid antitellər istehsal etməsi ilə xarakterizə olunan autoimmun xəstəlikdir. Bu antitellər hüceyrə membranlarının əsas komponentləri olan fosfolipidlərə hücum edir, nəticədə qan laxtalanması prosesi pozulur.
AFS, hamiləlik dövründə aşağıdakı kimi ciddi fəsadlara səbəb ola bilər:
-
Fetal inkişafın pozulması
-
Təkrarlanan düşüklər
-
Preeklampsiya
Müalicə ilə bu risklər azaldıla bilər.
AFS-in Səbəbləri
AFS-in yaranma səbəbləri tam aydın olmasa da, genetik və ətraf mühit faktorlarının birlikdə təsir etdiyi düşünülür.
Mümkün Risk Faktorları:
-
Ailədə antifosfolipid antitelləri olan şəxsin olması
-
Virus infeksiyaları: Sitomeqalovirus (CMV), infeksiyon eritema
-
Bakterial infeksiyalar: E. coli və s.
-
Antiepileptik dərmanlar və oral kontraseptivlər
-
Siqaret çəkmə, piylənmə, qeyri-sağlam qidalanma
Bəzi hallarda isə heç bir risk faktoru olmadan da AFS inkişaf edə bilər.
AFS-in Əlamətləri
Yüksək Riskli Fəsadlar:
-
Dərin vena trombozu (DVT): Ayaqlarda qan laxtalanması
-
Arterial tromboz: İnfarkt və ya insult riski
-
Beyin trombozu: Balans, hərəkət, nitq və yaddaş problemlərinə səbəb ola bilər
Digər Simptomlar:
-
Balans və hərəkət pozğunluqları
-
Görmədə ikiləşmə və digər pozuntular
-
Nitq və yaddaşda çətinliklər
-
Qollarda və ayaqlarda qarışqagəzmə və ya iynəbatma hissi
-
Xroniki yorğunluq
-
Təkrarlanan baş ağrıları və ya miqren
Bu simptomlardan hər hansı biri müşahidə olunarsa, həkimə müraciət etmək vacibdir.
